တၢ်အိၣ်မူ အခီပညီ
ပူအဖုၣ်တယုၢ်လၢ အၣ်ကၠၢၢ်တံနါ(Argentine)အပှၤကွဲးလံာ်ဖိ ကၠီလူအံးဘီ(ကၠး)(Jorge Luis Borges) ကွဲးဝဲန့ၣ် မ့ၢ် ပှၤရိမ့ၤသုးဖိ မၤခၢးရူးဖဲး(Marcus Rufus) လၢအအီဝဲထံလၢ “ထံကျိခူသူၣ်တဘိ လၢအမၤကဆှီ ပှၤကညီလၢတၢ်သံ” တဂၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. နာ်သက့, လၢခံက့ၤန့ၣ် မၤခၢးသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲဒၣ် လၢတၢ်သံတသ့ဘၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအဂ့ၤ ဒ်ပှၤတဖၣ်စံးဝဲအသိးဘၣ်. တၢ်အိၣ်မူလၢအတအိၣ်ဒီး တၢ်အဆၢန့ၣ်မ့ၢ်တၢ်အိၣ်မူ လၢအခီပညီတအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်တခီ, တၢ်သံအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအဟ့ၣ်တၢ်အခီပညီ ဆူတၢ်အိၣ်မူန့ၣ်လီၤ. မၤခၢးထံၣ်န့ၢ် ကသံၣ်မၤကဆှၣ်လီၤတၢ် လၢအမ့ၢ်ဝဲ ထံထီၣ်ပၢၢ်လၢအဆှံန့ၣ်လီၤ. အဝဲအီလီၤထံအံၤဝံၤဒီး, အဝဲကွးအစု လၢတၤဆှုၣ်, ဒီးတၢ်သွံၣ်တလီၤစီၤအိၣ်ထီၣ်သး, ဒ်အမ့ၢ် တၢ်ပနီၣ် လၢအဝဲဒိးန့ၢ်က့ၤတၢ်သံလံန့ၣ်လီၤ.
ဒ်မၤခၢးအသိး, ပဝဲစ့ၢ်ကီး တဘျီတခီၣ် ပသးဟးဂီၤလၢတၢ်အိၣ်မူအဆၢကတီၢ်စှၤလီၤဝဲ, ဒီးတၢ်သံဘူးထီၣ်ဝဲအဃိန့ၣ် ပာ်ဖျါဝဲဒၣ်လၢ စံး ၈၈:၃ အပူၤန့ၣ်လီၤ. ပအၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်လၢတၢ်သံဟ့ၣ်တၢ်အိၣ်မူအခီပညီန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဖဲအံၤ ပပူလီၤဆီလိာ်သးဒီး မၤခၢး အပူန့ၣ်လီၤ. ၁ ကရံၣ် ၁၅:၅၄ အပူၤ, ပသ့ၣ်ညါလၢ ခရံာ်အတၢ်သံန့ၣ်, ပထံၣ်န့ၢ်…
ယွၤအတၢ်အဲၣ်
ဖဲ ၁၉၁၇ နံၣ်န့ၣ် ခဲလံၣ်ဖိနယၣ်(California) အပှၤမၤပနံာ်တၢ်ကၤ ဖြဲးဒြံးလဲၤမဲ (Frederick Lehman)တဂၤ ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီး တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအီၤလၢ ကျိၣ်စ့အတၢ်ကီတၢ်ခဲအဃိ အဝဲကွဲးထါသးဝံၣ် “ယွၤအတၢ်အဲၣ်”လီၤ. တၢ်မၤဆူၣ်ထီၣ်အသးအံၤ ဒုးကွဲးဝံၤအီၤ ထါခံဆၢဘၣ်ဆၣ် ကတာ်အသးဖဲသၢဆၢတဆၢလီၤ. အဝဲသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤထါလၢ ဘၣ်တၢ်ထံၣ်န့ၢ်အီၤလၢ ပူၤကွံာ်နံၣ်တနီၤ လၢဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤလၢ ဃိာ်အတၢ်ဒူၣ်အလိၤလီၤ. ပှၤဃိာ်ဖိတဂၤ ကွးညာ်ကွံာ် ထါလၢလၢၢ်အလိၤဒီး ထါန့ၣ် ပာ်ဖျါတၢ်သ့ၣ်ညါ ယွၤအတၢ်အဲၣ်ယိာ်ယိာ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲဒုးကဲထီၣ်ထါဖိန့ၣ် ဆူအတၢ်သးဝံၣ် သၢဆၢတဆၢလီၤ.
အကတီၢ်တဖၣ်အိၣ်ဝဲ ဖဲပကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီး တၢ်ဂ့ၢ်ကီလၢမၤတံာ်တာ်ပှၤ ဒ်လဲၤမဲအသိး ဒီးထါဖိလၢဃိာ်အဒၢးပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲပသးဟးဂီၤကတီၢ် ဖဲပဒုးသီၣ်ကဒါက့ၤ ပှၤကွဲးထါစီၤဒၤဝံးအတၢ်ကတိၤ, “ယဃ့ၢ်ဆူနဒံးဆ့အကဒုပူၤ”(စံး ၅၇:၁) န့ၣ် မ့ၢ်ပမၤတၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပအိၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ ပ“ကိးထီၣ်ဆူတၢ်ထီၣ်ထီကစၢ်”အအိၣ်သ့ဝဲ(:၂), လၢပကတဲယွၤ ပတၢ်ဂ့ၢ်ကီဒီးပတၢ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် ခဲအံၤ ဒ်လၢပ“အိၣ်လၢခ့ယုၢ်အကျါ”လီၤ(:၄). တယံာ်ဘၣ်န့ၣ် ပဘၣ်တၢ်ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီဘၣ်ထွဲဒီး ယွၤအတၢ်မၤပှဲၤန့ၢ် ပတၢ်လိၣ်တဖၣ် လၢခါပူၤကွံာ်တ့ၢ်အသိး ပကစံးသကိးဒ်စီၤဒၤဝံး စံးဝဲအသိး, “ယကအုၣ်တၢ်, ဒီးသးဝံၣ်ထီၣ်တၢ်လီၤ... ယကထိၣ်ဂဲၤ…
တၢ်အိၣ်မူ သးအနံၣ်အလါ
ဖဲ၁၉၉၀နံၣ်န့ၣ် ပှၤဖရၣ်စ့ၣ်ဖိ(French)ပှၤဃုထံတၢ်တဂၤ ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်ဒီး ခီၣ်ဖၠူထၢၣ်အတၢ်တဘၣ်လိၥ်ဘၣ်စး ဘၣ်ဃးနီၣ်ဂံၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီ, ဖဲအဒွးကွၢ်ဝဲ ကၠ့နံၣ် ခဲ(လ)မဲး (Jeanne Calment) လၢအသးအနံၣ်အလါအိၣ်ဝဲ ၁၁၅ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ ဘၣ်ဃးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိသးအနံၣ်အလါထဲသိးန့ၣ် ပှၤတ့တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ ခီၣ်ဖၠူထၢၣ်သ့ၣ်တဖၣ် တပၥ်ဖှိၣ်တ့ၢ်ဝဲလၢ ခီၣ်ဖၠူထၢၣ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအပူၤအဃိန့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအတ့တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤသ့ၣ်တဖၣ် ဆိကမိၣ်တ့ၢ်ဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် တမ့ၢ်ကအိၣ်မူဘၣ် တုၤအသးအနံၣ်အလါထဲသိးန့ၣ်ဘၣ်. နီၢ်နီၢ်တခီ ကၠ့နံၣ် အိၣ်မူဘၣ်တ့ၢ်ဝဲတုၤအသး အနံၣ်အလါ ၁၂၂ နံၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤကွဲးလံၥ်ထါစံးထီၣ်ပတြၢၤကွဲးဝဲ လၢ စံး ၉၀:၁၀ အပူၤ “ပနံၣ်တဖၣ်အမုၢ်နံၤန့ၣ် မ့ၢ်အနံၣ်နွံဆံလီၤ. လၢတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါအဃိန့ၣ် မ့ၢ်အိၣ်အနံၣ်ဃိးဆံ...”န့ၣ်လီၤ. လံၥ်စီဆှံတဆၢအံၤ အဲၣ်ဒိးစံးဝဲဒၣ်လၢ ပမ့ၢ်အိၣ်မူဘၣ် အနံၣ်အလါထဲလဲၣ်ထဲလဲၣ်, ထဲသိး ကၠ့နံၣ် အသးအနံၣ်အလါဘၣ်ဆၣ်, ပသးသမူအနံၣ်အလါလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအံၤ အိၣ်ဒၣ်လၢတၢ်ထိၣ်တဲၥ်အဆၢအပူၤန့ၣ်လီၤ. စံး ၉၅:၅ ပာ်ဖျါဝဲ ပသးသမူအနံၣ်အလါန့ၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ်လၢယွၤလၢအစိကမီၤဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤ လၢအအဲၣ်ပှၤအစုပူၤလီၤ. တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤ, ပမ့ၢ်ကွၢ်က့ၤလၢ သူၣ်ဂ့ၢ်သးကျိၤတကပၤန့ၣ်, ပဘၣ်တၢ်ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ပှၤလၢ စံး…
တၢ်အချံအသၣ်အဆၢကတီၢ်
ဖဲခရံၥ်နံၣ် ၁၈၇၉ နံၣ်အတီၢ်ပူၤ ကမျၢၢ်တဖၣ် ခိးကွၢ်ဝဲ ဝ့လယၢၣ်ဘဲ(William Beal) ဒ်အမ့ၢ် ၦၤအသးတထံ, ၦၤအသးတၦဲၤတဂၤန့ၣ်လီၤ. သရၣ်ဖးဒိၣ်တဂၤအံၤ ဃုမၤလိသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် သ့ၣ်မုၢ်ဝၣ်ဘိအကလုၥ်ကလုၥ်န့ၣ် ထၢနုၥ်ဝဲ တၢ်မုၢ်တၢ်ဘိအချံကလုၥ်ကလုၥ်ဆူ ပလီအဖျၢၣ်ခံဆံအပူၤ ဒီးခူၣ်လီၤဘျၤလီၤဒၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်လၥ်ယိၥ်ယိၥ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢ ကမျၢၢ်ၦၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် တသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ် သရၣ်ဖးဒိၣ်အံၤန့ၣ် ဃုကွၢ်ထံမၤကွၢ် တၢ်အချံအသၣ်သ့ၣ်တဖၣ် တဟးဂီၤဝဲလၢနံၣ်ကယၤတဖၣ် အဆၢကတီၢ်မဲထီၣ်သၣ်ထီၣ် ကသ့ဝဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အနံၣ်ခံဆံ မ့ၢ်ၦဲၤထီၣ်တဘျီ ကဘၣ်တၢ်ခူၣ်ထုးထီၣ် တၢ်ချံပလီသ့ၣ်တဖၣ် ဒီးတၢ်အချံ ဖဲလဲၣ်တခါ မ့ၢ်ကမဲထီၣ်ဝဲဒၣ်လဲၣ်န့ၣ်သူၣ်ကွၢ်ဝဲလီၤ.
ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးစံးကတိၤဝဲ ဘၣ်ဃးတၢ်သူၣ်လီၤတၢ်အချံအဂ့ၢ်အါမးအကျါ အဝဲပၥ်ဖျါဝဲတလီၢ်လီၢ် ခဲအံၤခဲအံၤန့ၣ် ဒ်လံၥ်မၢ်ကူး ၄:၁၅ ပၥ်ဖျါဝဲ တၢ်သူၣ်လီၤတၢ်အချံအသၣ်လၢ အလီၤဂၥ်ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ခီဟ့ၣ်နီၤလီၤ ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါန့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိဝဲလၢ တၢ်အချံတနီၤ ဘၣ်တၢ်ဟံးထုးထီၣ်ကွံၥ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်, တနီၤလီၤလၢလၢၢ်အကျါ အဂံၢ်တစဲဘူးဒီး ဟီၣ်ခိၣ်အဃိ မဲထီၣ်ဝဲဒၣ်တစိၤတလီၢ်ဖိ, ဒီးအချံတနီၤလီၤဘၣ်လၢ တၤဆှုၣ်တၢ်မဲအကျါ ဒီးဘၣ်တၢ်တြီမၤတံၥ်တၥ်ဃၥ်လၢကမဲထီၣ်အဂီၢ်အဃိ မဲထီၣ်သၣ်ထီၣ်ဝဲ တန့ၢ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပတၢ်ဟ့ၣ်ခီဟ့ၣ်နီၤလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်အဆၢကတီၢ် တၢ်သးခုအချံအသၣ် ကကဲထီၣ်မူထီၣ်အဂီၢ်န့ၣ်…
ယွၤအတၢ်သးကညီၤလၢသးသမူတၢ်လဲၤ
ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကစးထီၣ်နတၢ်လဲၤလၢ ကီၢ်အမဲရကၤမုၢ်နုၥ်ကလံၤထံး(southwest United States), ဖဲဝ့ၢ်လၢ ဖၣ်ကမူၣ်အါတဝ့ၢ်, အမံၤလၢ “ဝ့ၢ်ဘၣ်မနုၤအဃိ(Why)” ဖဲကီၢ်စဲၣ်အရံၣ်စိနါ (Arizona) န့ၣ်လီၤ. နတၢ်လဲၤခီဂၥ်ကီၢ်အကျဲန့ၣ် ကလဲၤဖျိ “ဝ့ၢ်တလီၤတံၢ်လီဆဲး (Uncertain)” ဖဲကီၢ်စဲၣ်ထဲးစဲး(Texas) န့ၣ်လီၤ. ဆူမုၢ်ထီၣ်ကလံၤစိးန့ၣ်, နကအိၣ်ဘှံးအိၣ်သါ ဖဲ “ဝ့ၢ်တၢ်သးအုး(Dismal)” ဖဲကီၢ်စဲၣ်ထဲနစံၣ်(Tennessee) န့ၣ်လီၤ. လၢခံကတၢၢ် နကတုၤဃီၤဆူ နတၢ်လဲၤအကတၢၢ်လၢအမ့ၢ် “ဝ့ၢ်တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုး(Panic)” ဖဲကီၢ်စဲၣ်ဖဲၣ်စၢၣ်ဘ့နံယၤ(Pennsylvania)လီၤ. တၢ်လဲၤအံၤ ဘၣ်တဘၣ် တမ့ၢ်နကဃုထၢလဲၤ ဘၣ်ဆၣ်, မ့ၢ်တၢ်လီၢ်အနီၢ်ကီၢ်တဖၣ်လၢ အမဲရကၤအမဲၥ်ဖံးခိၣ်က့ၢ်ဂီၤအလိၤန့ၣ်လီၤ.
တဘျီတခီၣ် သးသမူအတၢ်လဲၤန့ၣ် မၤသးဒ်အံၤအသိး လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. ပနၢ်ပၢၢ်ဒီး သးကလၢၢ်ဘၣ်ညီညီ လၢၦၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် အတၢ်အိၣ်မူအကီအခဲ လၢၦၢ်မုၢ်ကနၢအပူၤ (၅ မိၤ ၂:၇)န့ၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်မူန့ၣ် ကီခဲသ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်ပထံၣ် တၢ်မၤအသးသဃဲၤအဂုၤအဂၤတဖၣ် ကစီဒီဧါ. ပဒုးအိၣ်ထီၣ် ပတၢ်လဲၤအတၢ်တိၥ်ကျဲၤဒၣ်ပဝဲ, ဒီးဃၣ်ဒူချၢသးလၢ ယွၤအကျဲန့ၣ်လီၤ (၁:၄၂-၄၃). ဒ်ၦၤအံၣ်စရ့းလးဖိတဖၣ်အသိး, ပကဒူးကဒ့ၣ်တၢ်အါဘျီ…
တၢ်မၤအဂ့ၤတမံၤ
ဒ်ပှၤလိၣ်ဘိထီၣ်တဂၤအသိး ခၠါ (လ) စပၢကၠၢၣ် ဘၣ်ဂဲၤလိာ်ဒီး တၢ်နာ်ယွၤအဂ့ၢ်လီၤႉ အ၀ဲဒိၣ်ထီၣ် ဒ်ပှၤလဲၤထီၣ်ဘါယွၤတဂၤအသိး ဘၣ်ဆၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတဖၣ် ဖျါ တလီၤထုးသူၣ်ထုးသးဒီး အခီပညီတအိၣ်ဘၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဂဲၤလိာ်၀ဲဘၣ်ထွဲ တၢ်နာ်ယွၤ အဂ့ၢ်ဒီး အ၀ဲအတၢ်ကတိၤတဖၣ် အိၣ်ဒီး ‘‘တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ထီဒါတၢ်ဒီး တၢ်မူထီၣ်’’ တဖၣ် လီၤႉ ဘၣ်မုၢ်တနၤ ဘရၣ်ဖီကလံၤမုၢ် ဆူၣ်ဆူၣ်ကလဲာ် အူတၢ်အဃိ စပၢကၠၢၣ်လၢအသးအိၣ် ၁၆ နံၣ်တဂၤအံၤ ဘၣ်လဲၤအိၣ်ကဒုလၢမဲးသဒ့းသရၠာစးိာ်တဖျၢၣ်လီၤႉ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် သရၠာစးၣ် အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ဖျါလၢအဘၣ်အီၤလိၤလိၤလီၤႉ လၢတၢ်ကနိလိာ်သး တဘျီအံၤ ယွၤမၤနၢၤတၢ်လီၤႉ ဒီးခၠါ (လ) ဟ့ၣ်လီၤအသးဆူ ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးအစုပူၤလီၤႉ
လၢခံ အ၀ဲကွဲး၀ဲၣ် အ၀ဲ စးထီၣ်ဒီးယၤ လၢညါလီၤ’’ႉ အနီၢ်နီၢ်န့ၣ် ယတၢ်အိၣ်မူဒီးယွၤအံၤ တစးထီၣ်၀ဲ ဖဲပဒိးန့ၢ် တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤပှၤအကတီၢ်န့ၣ်ဘၣ်ႉ ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပ့တၢၤတဲ၀ဲ‚ ‘‘နမၤတၢ် အက့ၢ်အဂီၤလၢယပူၤ’’ တဖၣ်‚ နဒုးကဲထီၣ်ယၤလၢ ယမိၢ်အဟၢဖၢပူၤလီၤ (စံး ၁၃၉း၁၃ -ခ့ခါကျိာ်) ႉ…
သူၣ်ထီၣ်သကိးပသးလၢ တၢ်မၤဂ့ၤမၤစၢၤအဂီၢ်
ပှၤအမံး (့ှှ) ဖိအိၣ်လၢ၀့ၢ်အချၢ အိၣ်ဒီးအလုၢ်လၢ်ဆဲးလၤလၢ တၢ်ဘှီထီၣ်ဘုဖီန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤအါဂၤ အတၢ်မၤသကိးတၢ်လီၤႉ လၢပှၤထူစံာ်ဖိတဂၤ ဒီးအဒူၣ်ဖိထၢဖိ ကဘှီထီၣ်ဘုဖီန့ၣ် အဆၢကတီၢ်ယံာ်လၢအလါတဖၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ် ပှၤအမံး (့ှှ) ဖိတဖၣ် မၤသကိး၀ဲ ခ@ခ@လီၤႉ သ့ၣ်တဖၣ် တၢ်ပာ်ဖှိၣ်ဆိအီၤၣ် ပှၤအမံး (့ှှ) ဖိဒီဖု ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသး‚ ထဲနီၤလီၤ တၢ်မၤတဖၣ်‚ ၀ံၢ်ထီၣ်သကိးတၢ်တဖၣ် ဒ်သိးသိး ဘှီထီၣ်ဘုဖီလီၤႉ တဘျီဘျီ၀ံၤ ၀ဲလၢတသီအတီၢ်ပူၤလီၤႉ
တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်အဒိအဂ့ၤလၢ ယွၤအတၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဒီး ပတ့ၢ်မၤလၢအပူၤလီၤႉ လံာ်စီဆှံစံး၀ဲ‚ ‘‘ဒီးသုမ့ၢ်ခရၠာစးံာ်အနီၢ်ခိ ဒီးအက့ၢ်အဂီၤစုာ်စုာ်လီၤ (၁ ကရၠာစးံၣ် ၁၂း၂၇) ႉ ယွၤဟ့ၣ်ပ၀ဲတဂၤစုာ်စုာ်ၢ်ပှၤ တၢ်မၤတဖၣ်လၢပ၀ဲတဂၤစုာ်စုာ် ပမၤပတၢ်မၤလီၤဆီ ဒ်က့ၢ်ဂီၤလၢနီၢ်တဂၤအလိၤ အသိး ‘‘တၢ်ပာ်ဖှိၣ်ပှၤဒ်သိးသိးလၢလၢပှဲၤပှဲၤ’’ (အ့း ၄း၁၆) ႉ လၢပလီၢ်က၀ီၤအပူၤန့ၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပက၀ံသကိးပတၢ်၀ံတၢ်ယိးလီၤ’’ (ကလၤ ၆း၂)
ဘၣ်ဆၣ် အါဘျီပမူထဲတဂၤလီၤႉ ပတၢ်လိၣ်ဘၣ်တဖၣ် ပပၢၤဒီးပှၤလီၤႉ ပအဲၣ်ဒိး ပၢၤဃာ်တၢ်မၤအသးဒီးပှၤတဖၣ်လီၤႉ…